Skip to main content

పద్యాలు: సమస్యా పూరణం

ఈ మధ్య నేను కంది శంకరయ్య గారి శంకరాభరణం బ్లాగులో పూరించిన సమస్యలు.

ఎరుపు వర్ణంలో చూపిన వరుస కంది శంకరయ్య గారిచే ఇవ్వబడిన సమస్యగా గుర్తించ గలరు.

కం.  మేలగు నాయకులెవ్వరు
చాలక డబ్బది యొసగెడి సైతానైనా
చాలను మన వోటరు పా
పాలే సజ్జనుల నెల్ల బతితుల జేయున్!

తే. గీ. చీమ పెరుగన్నమును తిని సేదదీరె
నంత లోపుగా జరిగెను వింత యొకటి
చీమ తుమ్మెను, బెదరెను సింహగణము
అదిరిపడి నిద్ర మేల్కొనెనంత చీమ!

తే. గీ. స్వర్ణ సింహాసనమ్మున శ్వాన మమరి
దేశమాతనే చేజార్చె దేహి యనుచు
తిరిగి స్వాతంత్ర్యమును తెచ్చె ధీరజనులు
స్వర్ణ సింహాసనమ్మున శ్వాన మమరె!

తే. గీ. బియ్యమును కొంద మనుకున్న భయ్యమయ్యె
కూరగాయల కొనుమాట నేరమయ్యె
ఉల్లిపాయల ధరజూడ ఉట్టి పైన
వచ్చె సంక్రాంతి లక్ష్మి యే మిచ్చె మనకు?

ఆ. వె. కాలు ముడిచి పట్టి కాసారమున నిల్చు
కొంగ కానుపించె కుంటివోలె
కుక్క వెంటపడగ కొంగ పరుగులెత్తె
కొంగ కైదు కాళ్ళు కోడికి వలె.

ఆ. వె. మకరజ్యోతి గాంచ సౌకర్యములులేని
శబరిమలకు వెడలి జనులు చావ
పన్నువేయు ప్రభుత పనితీరు మారదు
కస్తురి తిలకమ్ము గరళ మయ్యె!

తే. గీ. వందకోట్ల జనులు గూడి భరత భువిని
ఎన్నికల లోన గెలిపించి రెవరు వారు?
వారు మగ, ఆడ కానట్టి వారు; చూడ
భీష్ముఁడు శిఖండిని వరించి పెండ్లియాడె!

కం.  నవలోకపు అభిరుచులను
అవగాహన చేసికొమ్ము అతివా చూడన్
చవకే నైటీ; చీరయు
రవికెందుకు నీకు తరుణి రాతిరి వేళన్?

ఆ. వె. పగలు రాత్రి లేక ప్రాజెక్టు పనులంటు
మాట మంతి లేక మనసు గలిపి
అయిపు లేక వెడలె అంకోపరిని బట్టి
సాఫ్టువేరు మగని జాడఁ గనరె!

కం.  క్రొత్తల పండుగ కొరకై
దుత్తను బెట్టిన పలలము దొంగిలి తిని; మే
నత్తకు జెప్పెను మావటి
"మత్తెక్కిన భద్రగజము మాంసముఁ దినియెన్".

పై పద్యం అర్థం కానివారికోసం వివరణ:


రైతులు పంట నూర్పిళ్ళు జరిగినాక, ఇంటికి తెచ్చే ముందు పొలంలోనే చిన్న పండగ (క్రొత్తలు) చేస్తారు. క్రొత్త బియ్యంతొ పసుపన్నం వండి, మాంసంతొ గ్రామ దేవతకు ముందు నైవేద్యం పెడతారు. ఆ క్రమంలోనే ఒకావిడ నైవెద్యంకోసం మాంసం, అన్నం వండి, ఏదో పని రావడంతో పొలంలోకి వెళ్ళింది. ఈలోపు మావటిగా పని చేసే మేనల్లుడు ఏనుగెక్కి అటుగా వచ్చాడు. మాంసం వాసన చూసేసరికి తినాలనే ఆశ పుట్టి, మొత్తం తినేశాడు. ఇంతలో అత్త రానేవచ్చింది. సమాధానం ఏం చెప్పాలో తెలియని అల్లుడు చివరికి పై విధంగా తిక్క సమాధానం చెప్పాడు!

ఉ. ఉత్పలమాల లల్లమని ఊరక జెప్పరు శంకరార్యు లా
ఉత్పలమాల కుండవలె నో యతి నాల్గవ యక్షరమ్ముతో;
ఉత్పతనమ్ము నోపుదును, ఉత్పలమాలను ఎట్లు రాతు? నే
యుత్పలమాల యందు యతి యొప్పును నాల్గవ యక్షరమ్ముతో?

కం.  ఇలనష్టా వకృండట
తలలైదు కరంబులారు తనువది యొకటే!
తెలుపగ వైద్యులు వివరము
తలచితి నది జన్యులోప దైహికమనుచున్

కం.  చూడగ మనసున దోచును
గాడిదలకుఁ దెలియు కుసుమ గంధపు విలువల్;
గోడకు వేసిన పోస్టరు
వీడదు కత్రినది యైన బిరబిర దినగన్!

కం.  అడుగగ ఫీజుల కిచ్చితి
కొడుకునకున్ వేనవేలు; కూఁతున కొకటే
బిడియము, అడగదు ఏమీ;
వెడలెద నేనే బడికిని వివరము లడుగన్.

కం.  ఒద్దని వారంటున్నను
మద్దతు నిచ్చెద నటంచు మరిమరి యనుచున్
ప్రొద్దులు పుచ్చుచు గడిపెడు
దద్దమ్మల కీజగత్తు దండుగ కాదా?

ఉ. కోరరు డబ్బు దస్కములు కోరరు ఇంపగు విందు బోనముల్
కోరరు రాజ్య సంపదలు కోరరు మెత్తని పట్టు వస్త్రముల్
కోరరు మద్య మాంసములు కోరెద రొక్కటి మెచ్చుకోలు కై
బారులు; లేనిచో కవులు బావురు మందురు లోకమందునన్.

తే. గీ. విద్య నేర్చినవాఁడె పో వింతపశువు
అన్న పశువు బాధ పడుచు విన్నవించె
తాను సేవించు నీతిని తప్పకుండ
నేటి ఆస్థాన సచివుల నీతి గనరె!

కం.  చర్యకు తప్పక దగు ప్రతి
చర్య గలుగు; కావలసిన సంతకమునకై
కార్యార్థి మంత్రి వర్యుని
భార్యకు బ్రణ మిల్లె భక్తి భావము గుదురన్!

కం.  నరుడైనను కరియైనను
ఖరమైనను జీవులెల్ల కాటికి వెడలన్
హరి గలియు నంచు నొక్కడు
ఖర నామము సుతున కొసఁగెఁ గడు మోదమునన్.

కం.  ప్రతిదినము వరుస దప్పక
వ్రతములు జరిపించు వాడు వర్జ్యము రాగా
క్రతువు ముగించి చివరి హా
రతికై సోదరిని వేగ రమ్మని పిలిచెన్.

ఆ. వె. దున్న ఒకటి వచ్చి తిన్నదనుచు గడ్డి
పార్కు గార్డు వచ్చి బాదుచుండ
పద్యకవిత నాపి వచ్చి కాపాడగ
దున్న 'హరి'ని జూచి సన్నుతించె.

Comments

  1. పద్యాలు బాగున్నాయండి. ముఖ్యంగా చీర రవిక పద్యం అదిరిందండి.

    ReplyDelete
  2. వేదుల బాలకృష్ణమూర్తి గారు,

    ధన్యవాదాలు.

    ReplyDelete
  3. చర్చికి సందె వార్చుతకు సాయేబు వెళ్ళెను సత్వరమ్ము గన్!

    ReplyDelete

Post a Comment

బ్లాగుపై మీ అభిప్రాయాలు,సూచనలు, సలహాలకు ఆహ్వానం.
దయచేసి సభ్యత లేని వ్యాఖ్యలు తొలగించ బడతాయని గమనించ గలరు.

Popular posts from this blog

తెలుగును పునరుజ్జీవింప జేద్దాం

భాష బలంగా ఉందా, బలహీన పడుతుందా అని తేల్చడానికి ఆ భాషకు ఉన్న పద సంపదే కొలమానం. అన్ని భాషలలో పదజాలం రోజు రోజుకు పెరుగుతుంటే మన తెలుగు భాషలో మాత్రం వాటి జాగాలో ఇంగ్లీషు పదాలు వచ్చి చేరుతున్నాయి. కొంత మంది ఔత్సాహికులు కొత్త కొత్త తెలుగు పదాలను సృష్టించడానికి ప్రయత్నించడం అభినంద నీయమే అయినా అవి ఎంతవరకు ప్రజల్లోకి వెళ్తున్నాయి అనేది కూడా ఆలోచించ దగ్గ విషయం. ఎక్కువ మంది కొత్త పదాలను సృష్టించ దానికి క్లిష్టమైన సంస్కృత సమాసాలను వాడుతున్నారు. దీనివల్ల ఒక భాష నుండి వేరొక భాషకు దాసోహం చెప్పడం తప్ప అసలు సమస్య పరిష్కారం కాదు. సంస్కృతం తన సహజరూపం లోనే మన లేక హిందీగా మారి ఉత్తర భారతంలో బ్రతుకుతుంది. అలాంటి సంస్కృత పదాలను అరువుతెచ్చుకుని తెలుగులో వ్యాప్తిలోకి తీసుకు రావాలనుకోవడం అత్యాశే అవుతుంది. అవసరం లేదు కూడా. మన భాష ప్రస్తుత పరిస్థితికి ప్రబంధ సాహిత్యం తప్ప, సాంకేతిక పరమైన సాహిత్యం మనకు లేకపొవడం కూడా కొంతవరకు కారణమేమో అనిపిస్తుంది. పైగా మన పూర్వ కవులకు సంస్కృతం పై ఉన్న ఎనలేని మోజు కూడా ఈ పరిస్థితికి కొంత వరకు కారణం. అర్జునుడికి వంద పేర్లు ఉంటాయి. irrigation అనే పదానికి ఒక్క తెలుగు ...

రాక్షస సంహారం పూర్తయిందా?

మతోన్మాదాన్ని నిండుగా తలకెక్కించు కుని రాక్షసత్వాన్ని సంతరించుకున్న ఒక మహా క్రూరుడు చివరకు హతమయ్యాడు. రాక్షసుడు మరణించి నందుకు పండుగలు చేసుకుందామా? నిజమే, చేసుకోవచ్చు. ఒక వేళ ఆ రాక్షసుడిని సంహరించింది ఒక అవతార పురుషుడైతే అలాగే సంతొషించ వచ్చు. ఇకపై శాంతి వెల్లివిరుస్తుందని ఆశించవచ్చు.  కానీ వాణ్ని అంతకంటే మదించిన ఇంకో బ్రహ్మరాక్షసుడు సంహరించితే సంతొషించడానికి ఏం వుంటుంది? రాక్షసుడు సంహరించ బడ్డందుకు సంతోషించాలా, లేక బ్రహ్మరాక్షసుడిని ఇక ఏమాత్రం ఎదురొడ్డే వాడు లేడని భయపడాలా? ఈ క్షణం ప్రపంచం లోని ఆలోచనా పరులను వేధిస్తున్న ప్రశ్న ఇదే. అసలు ఈ రాక్షసుణ్ణి తయారు చేసింది ఎవరు? ఆ బ్రహ్మ రాక్షసి కాదా? ఆ రోజు సోవియట్ యూనియన్ విచ్చిన్నం అవసర మైన రోజు దేవదూతగా కనిపించిన వాడు నేడు తన దాకా వచ్చేసరికి రాక్షసుడు గా మారాడు. రాక్షస సంహారం జరిగినందుకు అమెరికా అంతటా సంబరాలు జరుగు తున్నాయట. సంతోషమే. కానీ అదే అమెరికా ప్రజలు గుర్తు పెట్టుకోవాల్సిన విషయం మరొకటుంది. తమ దేశ ప్రభుత్వం సామ్రాజ్య వాద, వలస వాద ధోరణులను విడనాడక పొతే విధ్వంసం ఈ లాడెన్ తో అంతం కాదు. ఇలాంటి లాడెన్లు ఎందరో పుడుతూనే ఉంటారు, అమెరికా ...

కడప ఎన్నికలతో రాష్ట్ర భవితం తేలనుందా?

కడప పార్లమెంటు, అసెంబ్లీ నియోజక వర్గాలలో జరుగుతున్న ఎన్నికలు రాష్ట్ర రాజకీయ భవిష్యత్తును తేల్చేవిగా కనబడుతున్నాయి. అందుకే ముఖ్యమంత్రి, ఆయన సహచర మంత్రులు సర్వశక్తులూ ఒడ్డి పోరాడుతున్నారు. ఒక వైపు రాజశేఖర్ రెడ్డికి పెట్టని కోట లాంటిదైన జిల్లా. పైగా జగన్ కున్న ధనబలం, అంగబలం. కాంగ్రెస్ ధనబలం, అధికారబలం. వీటి మధ్య ఎంత తీవ్రమైన పోరు జరిగినా కూడా, జగన్ కే విజయావాకాశాలు లభించే సూచనలు ఎక్కువగా కనిపిస్తున్నాయి. ఈ ఎలక్షన్ లో ఓటమి గాని సంభవిస్తే జగన్ పార్టీకి అది సమాధిగా మారుతుంది. ప్రజారాజ్యం పార్టీలా ఇతర పార్టీల్లో కలవడం తప్ప, మళ్ళీ కుదురుకోవడం కష్టం కావచ్చు. ఆ పక్షంలో కాంగ్రెస్ జగన్ని మరింత అణగదొక్కడానికి ప్రయత్నిస్తుంది కాబట్టి BJP లో కలవ వచ్చు. కడపలో గెలిస్తే రాష్ట్ర కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వానికి మాత్రం 2014 వరకు తిరుగుండదు.  ఒక వేళ ఈ ఎన్నికల్లో జగన్ గనక గెలిచినట్టయితే అది రాష్ట్ర ప్రభుత్వానికే కాక, రాష్ట్ర కాంగ్రెస్ పార్టీకి కూడా గొడ్డలి పెట్టుగా మారుటింది. ఇక రాష్ట్రంలో ప్రభుత్వాన్ని కూల్చడానికి జగన్ ఒక్క నిముషం కూడా వృధా చేయడు. కాంగ్రెస్, తెలుగుదేశాల నుండి జగన్ పార్టీకి జోరుగా వలసలు ప...